Avrupa Otomotiv Yan Sanayicileri Derneği (CLEPA) tarafından yapılan açıklamada, Avrupa otomotiv tedarik sanayisinde Çin’in az toprak elementleri ve mıknatıslara yönelik son ihracat kısıtlamaları nedeniyle kıymetli aksaklıklar yaşandığı belirtildi. Çin’in kısıtlamalarının Avrupa’da birtakım üretim tesislerinin kapanmasına yol açtığına yer verilen açıklamada, gelecek haftalarda stokların tükenmesiyle sorunun daha da önemli hale gelebileceği aktarıldı.
Açıklamada, Nisan 2025’ten beri Çinli yetkililere yüzlerce ihracat lisansı başvurusu yapıldığı, bunların yaklaşık dörtte birinin onaylandığı belirtildi. CLEPA, reddedilen müracaatların kimilerinin büyük ölçüde prosedürel nedenlere dayandığını da belirterek, prosedürlerin vilayetten ile değiştiği ve hassas dataların aktarılmasını da gerektirdiği kaydedildi.
Bu ortada, Alman araba üreticisi BMW, tedarik zincirinin birtakım kısımlarının Çin’deki kesintilerden etkilendiğini belirtmişti.
Çin’in ihracat kısıtlamaları
Nisan ayında Çin, bir dizi az toprak elementi ve ilgili mıknatısların ihracatını askıya almaya karar vermişti. Çin Ticaret Bakanlığı, samaryum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, lütesyum, skandiyum, itriyum ve alaşımlarının olduğu 7 kategorideki orta ve ağır az metallerin 4 Nisan’dan itibaren ihracat denetim listesine alınacağını bildirmişti.
Bu kapsamda Çinli tedarikçiler, kelam konusu ender toprak elementlerini fakat hükümet müsaadesiyle ihracat edebilecek. Öte yandan, Çin gümrük vazifelileri, içeriğinde kısıtlanan elementlerin bulunduğundan şüphelenilen sevkiyatlara el koyabilecek. Bu elementlere otomotiv, havacılık ve savunma sanayi tedarikçileri tarafından gereksinim duyuluyor.
ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu’nun 2024 datalarına nazaran, global NTE rezervleri yaklaşık 90 milyon ton olarak hesaplanırken, Çin 44 milyon tonluk rezervle birinci sırada yer alıyor. Bu ülkeyi, 21 milyon tonla Brezilya, 6,9 milyon tonla Hindistan, 5,7 milyon tonla Avustralya, 3,8 milyon tonla Rusya 3,5 milyon tonla Vietnam izliyor, kalan kısım öbür ülkelerde bulunuyor. Bu ortada ABD, Grönland ve Tanzanya’da dünyadaki NTE rezervlerinden yüzde 2’şer hisse alıyor.
Çin’in rezervinin toplam rezervin yaklaşık yüzde 49’una karşılık geldiği ve yıllık NTE üretiminin ise global üretimin yüzde 69’unu oluşturduğu tabir ediliyor.
