AA’nın Bakanlıktan edindiği bilgilere nazaran, 2021 yılından itibaren artan enflasyonla birlikte mali tabloların bu tesirlerden arındırılması için 2023 yılında verilen kararla, 2024 yılından itibaren enflasyon muhasebesinin yine uygulanmasına başlandı.
Enflasyon muhasebesi, yüksek enflasyon periyotlarında mali tabloların gerçeğe uygun sunulmasını sağlamak hedefiyle varlık, yükümlülük, gelir ve masrafların enflasyon tesirlerine nazaran düzeltilmesini içeren bir muhasebe uygulaması niteliği taşıyor. Vergi Usul Kanunu kararlarına nazaran, uygulamada düzeltme sonucunda birtakım mükellefler için vergi ödeme mecburiliği doğabiliyor.
Bu konuda, Vergi Denetim Kurulu Başkanlığına (VDK) yansıyan yöntemsiz ve yanılgılı uygulamalara yönelik kontrol süreçleri başlatıldı. Kontrollerin, enflasyon muhasebesini yanlışsız uygulamayan yahut istismar eden mükelleflere yönelik olduğu bildirildi.
İzahı kabul edilmeyenler incelemeye sevk edildi
Bu kapsamda, VDK Risk Tahlil Merkezinin çalışmaları doğrultusunda yanlışlı süreç yaptığı bedellendirilen mükellefler, uyguladıkları enflasyon düzeltmelerine yönelik tespitleri açıklamak üzere izaha davet edildi. İzah kurullarında yürütülen çalışmalar sonucunda, yanlışlı yahut yanlış uygulamada bulunduklarını kabul eden mükellefler yeni beyanname verdi. Bu beyannamelerle bir arada enflasyon muhasebesi uygulamasında artırılan matrah, 13,5 milyar liraya yaklaştı. Bu süreçte izahları kabul görmeyen mükellefler ise incelemeye sevk edildi.
Enflasyon muhasebesine yönelik yürütülen birinci kontrol çalışmasında kusurlu süreçler yapıldığını tespit eden VDK, araştırmasını genişletti. Heyet, farklı ölçeklerdeki mükellefleri hedefleyen ikinci kontrol çalışması başlattı. Kontroller sonucunda, artırılması beklenen matrah farkının yaklaşık 67 milyar lira olduğu hesaplandı. Bu kontrol sürecinde de yeniden tespit edilen mükellefler, izaha davet edilecek.
Böylece, kontrol sürecinde bugüne kadar tespit edilen matrah farkı, 80 milyar lirayı aştı. Bu fiyatın, kontroller sonucunda daha da artması bekleniyor. Enflasyon muhasebesini yanlışsız uygulamayan ve istismar eden mükellefler incelemeye de alınacak.
“Mükellef hakları için de önemli”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu kontrollerin hedefinin vergi toplamak değil, enflasyon düzeltmesinin metoduna uygun uygulanmasını sağlamak olduğunu belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Enflasyonla uğraşta kararlılıkla yürüttüğümüz program sayesinde, dezenflasyon sürecine girmiş bulunuyoruz. Mali tabloların enflasyonun tesirlerinden arındırılarak, mükelleflerin gerçek mali durumunu yansıtması gerekiyor. Mükelleflerimizin beyannamelerini sunmadan enflasyon düzeltmesini yanlışsız yapması, ileride cezalı süreçle karşılaşmamaları bakımından ehemmiyet taşıyor. Bu uygulama, hem vergi sistemimizin sağlıklı işlemesi hem de mükellef haklarının korunması açısından değerli.”
“Dezenflasyon sürecindeki muvaffakiyetle düzeltme gereksinimi ortadan kalkacak”
Mali dataların sağlıklı sunulmasının, hem işletmelerin kendisi hem de kamu maliyesi açısından şeffaf ve muteber yer oluşturacağına işaret eden Şimşek, “Dezenflasyon sürecindeki muvaffakiyetle, bu çeşit bir düzeltme muhtaçlığı ortadan kalkacaktır.” sözünü kullandı.
Şirketlere sermayelerini enflasyona karşı müdafaa imkânı sağlayan enflasyon muhasebesinin istismar edilmesine müsaade vermeyeceklerini belirten Bakan Şimşek “Enflasyon muhasebesini yanlışsız uygulamayarak gerçek mali durumunu yansıtmayan mükelleflere yönelik geniş çaplı kontrollerimiz sürüyor. İzahı kabul edilmeyenlere vergi incelemesi başlatılacak.” tabirini kullandı.
