TCMB raporunda, global ticaret siyasetleri sonucunda yaşanan belirsizliklerin piyasalarda volatiliteyi artırırken yatırımları olumsuz etkilediği belirtti. Global iktisat belirsizlik endeksinin pandemi periyodundaki düzeyine geri döndüğünü paylaşan TCMB, doların gelişmiş ülke para ünitelerine karşı zayıfladığını ve gelişmiş ülkelerin uzun vadeli tahvil faiz oranlarının yükseldiğini vurguladı.
Merkez Bankası, ticari kredi büyümesi yataya yakın seyir izlediğini, Mart ayından itibaren büyüme kompozisyonun Türk lirası lehine geliştiğini de raporunda söyledi. Sıkı para siyaseti duruşu, destekleyici makroihtiyati çerçeve ve ticari kredilerin büyüme sonlarıyla uyumlu hareket ettiğine de değinen TCMB, döviz piyasalarında artan oynaklığın TL’nin ticari kredi büyümesini canlandırdığını da belirtti.
TCMB Finansal İstikrar Raporu’nda ferdi kredi büyümesi ile ilgili şu açıklamayı yaptı: “Bireysel kredi büyümesinde kişisel kredi kartı (BKK) ve muhtaçlık kredisi belirleyici olmaya devam ederken, ferdî kredi büyümesi 2025 yılında bir ölçü sürat kaybetmiştir.”
Rapora nazaran, 2024 yılı başından bu yana konut fiyatlarının gerçek olarak düşmesinin, birikmiş konut talebinin ve konut kredi faizlerinde gözlenen gerilemenin, konut kredisinde yıllık büyümenin artmasında tesirli oldu.
Finansal şartlardaki sıkılaşmanın etkin kalitesi üzerindeki olumsuz tesiri sonlu seviyede
TCMB’nin raporda değindiği bir başka değerli nokta ise finansal sıkılaşma oldu. Banka, finansal şartlardaki sıkılaşmanın faal kalitesi üzerindeki olumsuz tesiri hudutlu seviyede olduğu belirtti.
Rapora nazaran, Türkiye’de gerçek bölümün finansal borçluluğundaki düşüş devam etti lakin borçluluk emsal ülke ortalamasının altında gerçekleşti. Mart ayına kadar güçlü seyreden yapancı para (YP) kredi büyümesi ile TL varlık tercihi ise gerçek kesimin YP açık durumunu artırdı. Öte yandan, gerçek dalın yurt dışından temin ettiği YP borçlarda yenileme oranları yüzde 140 düzeyinin üzerindeki yüksek düzeyini korumakta.
Hanehalkının borcunun ulusal gelire oranı düşük düzeyde
TCMB, hanehalkı borcunun GSYH’ye oranının düşük düzeyde devam ettiğini ve finansal varlık kompozisyonunda TL varlıkların arttığını açıkladı. Kişi başı borç ve gelire oranla borçluluk, kredi mevduat hesabı kullanımındaki artışa bağlı olarak muhtaçlık kredilerinde yükselirken, BKK’da geriledi.
Bankaların TL ve YP likidite tamponlarındaki güçlü görünüm devam etmekte olduğunu açıklayan TCMB, önümüzdeki devirde uzun vadeli yurt dışı borçlanma maliyetlerinde global faktörlerin belirleyici olacağını raporda paylaştı.
Rapora nazaran, son periyotta finansal piyasalarda yaşanan gelişmelerin ve fonlama maliyetindeki artışın banka bilançolarına tesirinin yönetilebilir seviyede.
Raporda bankaların kârlılığında toparlanma eğilimi gözlemlendiği de paylaşıldı. Ayrıyeten, bankacılık bölümünün sermaye yeterliliğinin yasal hudutların üzerinde ve uzun devir ortalamasına yakın seyretmesi, dalın dayanaklılığına işaret ettiğinin de altı çizildi.
